سایر مطالب

۱۰ ایراد و نقص حریم خصوصی اپل که شنیدن آن‌ها شما را شوکه میکند!

۱۰ ایراد و نقص حریم خصوصی اپل که شنیدن آن‌ها شما را شوکه خواهد کرد!

اپل همیشه از کاربرانش خواسته به این نکته ایمان داشته باشند که حریم خصوصی آن‌ها مهم است. سال‌هاست بیلبوردها با شعارهای جذاب اپل درباره امنیت اطلاعات، دل طرفداران را برده‌اند. انتقاد شدید اپل درباره رقبا و سوء استفاده از اطلاعات شخصی کاربران برای همه آشناست و همیشه اظهارات بزرگی درباره امنیت کاربران منتشر کرده است.

اما اپل هم بی‌ایراد نیست و امروز قرار است در فراسیب با ۱۰ مشکل حریم خصوصی اپل آشنا شوید که احتمالا شوکه خواهید شد!

شکی نیست که اپل نسبت به بسیاری از شرکت‌های فناوری با دقت و وسواس بیشتری از داده‌ها و اطلاعات شخصی مراقبت می‌کند و احترام زیادی برای امنیت و حریم خصوصی قائل است. برخلاف گوگل و متا، شرکت مادر فیس‌بوک و اینستاگرام، کسب‌وکار اپل به استخراج و کسب درآمد از داده‌های کاربران وابسته نیست. البته داشتن یک آیفون یا آیپد هم به این معنی نیست که تمام اطلاعات شما محافظت می‌شود و حریم خصوصی‌تان واقعا «خصوصی» است.

۱۰ مشکل حریم خصوصی اپل

اپل واقعا چقدر به حریم خصوصی اهمیت می‌دهد؟

اپل اطلاعات زیادی از دیوایس‌های شما جمع‌آوری می‌کند که شاید انتظارش را نداشته باشید و اغلب با توجه به گفته خودش «آنچه در آیفون اتفاق می‌افتد، همان‌جا دفن می‌شود»، اما واقعا اینطور نیست. اپل از این اطلاعات برای تبلیغات، توسعه محصولات جدید و موارد دیگر استفاده می‌کند و پیشنهاد می‌کنیم روش های بهبود امنیت و حریم خصوصی در آیفون یا آیپد را بدانید.

مشکلات حریم خصوصی اپل که دانستن آنها جالب است

اپل هرگز درباره ثبت و ضبط اطلاعات شخصی افراد به طور قطعی اظهار نظر نکرده است. در این مقاله با ۱۰ مشکل حریم خصوصی اپل مواجه می‌شویم که شاید دیگر نیازی به تایید اپل هم نباشد و خودتان بهتر متوجه می‌شوید که اپل اطلاعات شخصی کاربران را جمع‌آوری و از آن برای اهداف شرکت استفاده می‌کند.

تیم کوک مدیر عامل اپل

تیم کوک مدیر عامل اپل

همچنین در صورتی که نسخه iOS 16 را روی آیفون خود نصب دارید، پیشنهاد میکنیم مطلب صفر تا صد حریم خصوصی در iOS 16 را مطالعه کنید و یا اگر عضو فمیلی شیرینگ اپل هستید و نگران حریم خصوصی خود هستید، میتوانید درباره حریم خصوصی اعضای فمیلی اپل بخوانید.

ردیابی کاربران Apple حتی با غیرفعال بودن تنظیمات

ماه نوامبر ۲۰۲۱ بود که محققان امنیتی شرکت نرم‌افزاری Mysk درباره نحوه ارسال اطلاعات آیفون به اپل پژوهشی انجام دادند و متوجه شدند حتی اگر تنظیمات مربوط به ارسال داده‌ها و تجزیه و تحلیل آن‌ها به اپل را غیرفعال کرده باشید، باز هم داده‌ها برای اپل فرستاده می‌شود و این یکی از مهم‌ترین مشکلات و نقض حریم خصوصی در اپل است.

طبق تغییراتی که در تنظیمات می‌دهید و پیامی که اپل به شما می‌دهد، «اشتراک گذاری یا همان تجزیه و تحلیل عملکرد دستگاه» به طور کامل غیرفعال می‌شود، اما آزمایش‌ها نشان می‌دهد غیرفعال کردن این تنظیمات تأثیری روی ارسال اطلاعات و داده‌ها و جزئیات رفتاری شما به اپل ندارد. محققان متوجه شدند داده‌ها به صورت رشته منحصربه‌فردی از حروف و اعداد به اپل فرستاده می‌شوند که می‌توان آن‌ها را با نام شناسایی کرد.

ردیابی کاربران حتی با غیرفعال بودن تنظیمات

مدت کوتاهی بعد از اینکه وبسایت Gizmodo (فعال در زمینه تکنولوژی، علم و فرهنگ) گزارشی درباره این یافته‌ها منتشر کرد، یکی از کاربران اپل به نمایندگی از کاربران دیگر شکایتی عمومی علیه اپل تنظیم کرد. در حال حاضر ماه‌ها از این ماجرا گذشته و اپل هنوز هیچ صحبتی در رابطه با این موضوع نکرده است.

جمع آوری اطلاعات درباره جزئی ترین فعالیت ها در اپ استور

هنگامی که محققان در شرکت Mysk داده‌های تحلیلی را که آیفون جمع‌آوری می‌کند مورد بررسی قرار دادند، داده‌های اپ استور به طرز شگفت‌انگیزی دقیق بودند و مثل مورد قبل، حتی با غیرفعال کردن تنظیمات iPhone Analytics هم تفاوتی در ارسال نشدن اطلاعات ایجاد نشد و باز هم با یکی دیگر از ۱۰ مشکل حریم خصوصی اپل مواجه هستیم.

در تست‌های انجام شده توسط محققان، اپ استور اطلاعات مربوط به تک تک کارهایی را که کاربران در لحظه انجام می‌دهند جمع‌آوری می‌کند. به عبارت دیگر اپل می‌داند روی چه گزینه‌هایی ضربه زده‌اید، کدام برنامه‌ها را جستجو کرده‌اید، چه تبلیغاتی را دیده‌اید و چه مدت به یک برنامه مشخص نگاه کرده‌اید و چه نظری درباره آن داشتید. گزینه ترسناک‌تر این است که اپلیکیشن اپ استور جزئیات بیشتری را هم در اختیار اپل قرار می‌دهد که عبارتند از نوع دستگاهتان، وضوح نمایشگر، زبان صفحه‌کلید، نحوه اتصال به اینترنت و اطلاعاتی که معمولا برای ردیابی دستگاه استفاده می‌شود.

جمع‌آوری اطلاعات در مورد جزئی‌ترین فعالیت‌ها در اپ استور

شاید به نظرتان استفاده از اپ استور خیلی مهم نباشد و به تبع آن اطلاعاتی که جمع‌آوری می‌شود هم خیلی حیاتی نباشد، اما اگر برنامه‌هایی مرتبط با مذهب، گرایشات جنسی یا مسائل مربوط به سلامت روان را جستجو می‌کنید، داده‌هایی که به سرورهای اپل ارسال می‌شوند می‌توانند جزئیات دقیق زندگی شما را مشخص کنند.

وبسایت Gizmodo از محققان خواست تا برنامه‌های دیگر اپل را بررسی کند. برنامه‌های Health (سلامت) و Wallet (کیف پول) حریم خصوصی بیشتری داشتند، ولی برنامه‌هایی مثل Apple Music، iTunes Store، Books، Apple TV و Stocks عملکرد مشابهی با موارد بالا داشتند.

جمع آوری اطلاعات مکانی کاربران اپل با یک نقشه پنهان

اپل همیشه هم برای جمع‌آوری اطلاعات و داده‌های شما نیت‌های پلید ندارد، اما لازم است بدانید ۱۰ مشکل حریم خصوصی اپل چیست و بد نیست بدانید این شرکت چه اطلاعاتی جمع‌آوری می‌کند. یکی از این داده‌ها، موقعیت مکانی است. آیفون از داده‌های مربوط به موقعیت مکانی برای بسیاری از اقدامات مفید مثل رهیابی مسیر یا برچسب‌گذاری و سازماندهی تصاویر ثبت شده با دوربین استفاده می‌کند. شاید خیلی به این نکات دقت نکنید، اما هر روز داده‌های زیادی برای اقدامات بعدی ذخیره می‌شود.

برای دیدن داده‌های مربوط به موقعیت مکانی و هم‌چنین هیستوری مکان‌هایی که اغلب می‌روید، مراحل زیر را دنبال کنید:

  1. تنظیمات (Settings) را باز کنید.
  2. وارد Privacy & Security شوید.
  3. قسمت Location Services را باز کنید.
  4. در قسمت System Services بخش Significant Locations را انتخاب کنید.
  5. داده‌ها را ببینید.
۱۰ مشکل حریم خصوصی اپل

جمع‌آوری اطلاعات مکانی با یک نقشه پنهان

اپل امکان غیرفعال کردن جمع‌آوری داده‌ها را برای کاربران فراهم کرده و اطلاعاتی درباره نحوه استفاده از این داده‌ها و خط‌مشی‌های حفظ حریم خصوصی ارائه می‌کند. با این حال می‌توانید ببینید جمع‌آوری اطلاعات پیش‌فرض تا چه حد دقیق است.

ذخیره داده از طریق اپلیکیشن ها حتی بدون رضایت کاربر

سال ۲۰۲۰ اپل تنظیماتی برای حفظ حریم خصوصی ایجاد کرد که با نام «شفافیت ردیابی اپلیکیشن» یا App Tracking Transparency (ATT) معرفی شد. این تنظیمات را وقتی آیفون از شما اجازه دسترسی برنامه‌ها را می‌خواهید دیده‌اید.

یکی از ۱۰ مشکل حریم خصوصی اپل این است که بعضی برنامه‌ها با وجود عدم رضایت کاربر هم‌چنان به جمع‌آوری داده‌ها می‌پردازند. تنظیمات ATT تحول بزرگی به حساب می‌آمد و تأثیر زیادی روی صنعت فناوری گذاشت. این تأثیر به حدی عمیق و بزرگ بود که ممکن است جنگ تیک‌تاک در فیس‌بوک را به نفع این برنامه چینی تغییر دهد. شاید بد نباشد بدانید این تنظیمات فقط داده خاصی را محدود می‌کند.

با غیرفعال کردن ردیابی اپلیکیشن، برنامه نمی‌تواند شماره شناسایی خاصی به نام IDFA یا شناسه تبلیغ‌کنندگان را جمع‌آوری کند. در حالت عادی و با دسترسی ندادن به برنامه‌ها برای جمع‌آوری داده‌ها، قاعدتا نباید بتوانند با روش‌های مختلف شما را ردیابی کنند، اما از نظر فنی مانعی برای آن‌ها وجود ندارد و اپل اعلام کرده اگر توسعه‌دهندگان این دستورات و خط‌مشی‌ها را نقض کنند، از اپ استور حذف خواهند شد.

جمع‌آوری اطلاعات از طریق اپلیکیشن‌ها حتی بدون رضایت کاربر

با این وجود، تحقیقات نشان داده است اپل بر خلاف چیزی که پیش‌تر اعلام کرده بود، به بسیاری از اپلیکیشن‌ها این اجازه را می‌دهد تا شما را ردیابی کنند. سال ۲۰۲۰ گزارشی منتشر شد که اعلام کرده بود «فعال کردن تنظیمات ATT، تفاوت معنی‌داری در فعالیت اپلیکیشن‌های شخص ثالث ایجاد نمی‌کند و مانع دسترسی این اپلیکیشن‌ها به اطلاعات شما نمی‌شود». حتی بعد از این گزارش، اپل اقدامی در این رابطه نکرده است.

اپل در برابر اپلیکیشن‌های قدرتمندی مثل تیک‌تاک و فیسبوکِ معترض به سیاست‌های حریم خصوصی اپل ایستاده و اجازه دسترسی به اطلاعات کاربر را به آن‌ها نداده است، اما درباره اپلیکیشن‌هایی که کمتر شناخته شده هستند، اقدام جدی انجام نداده است و به عبارت دیگر، اپل آنقدرها هم که ادعا می‌کند به فکر حریم خصوصی کاربرانش نیست.

کسب اطلاعات دستگاه های Apple برای ردیابی دوستان و آشنایان

کالج ترینیتی دوبلین درباره اطلاعاتی که اپل جمع‌آوری می‌کند مطالعه‌ای انجام داده و در میان ۱۰ مشکل حریم خصوصی اپل این گزینه را هم باید اضافه کنید که شرکت داده‌هایی را جمع‌آوری می‌کند که می‌تواند از آن‌ها برای ردیابی دوستان و آشنایانتان استفاده کند.

این مطالعه نشان داد وقتی از یک شبکه WiFi استفاده می‌کنید، آیفون مک آدرس (آدرس فیزیکی دستگاه) همه دستگاه‌های دیگر روی آن شبکه را به اپل ارسال می‌کند. اگر تنظیمات موقعیت مکانی فعال باشد، داده‌ها اطلاعات دقیق GPS را هم ارسال می‌کنند. به زبان ساده‌تر، اپل می‌تواند هر کسی را که نزدیک شماست و از شبکه وای فای مشترک با شما استفاده می‌کند شناسایی کند؛ حالا این افراد می‌توانند اعضای خانواده، دوست، همکار یا مردم عادی در یک محیط عمومی مثل کافی‌شاپ باشند.

۱۰ مشکل حریم خصوصی اپل

جمع‌آوری اطلاعات برای ردیابی دوستان و آشنایان

«داگ لیث» (Doug Leith)، استاد کالج ترینیتی که این مطالعه را انجام داده در مصاحبه‌ای با ScienceX گفته:

جمع‌آوری این حجم از اطلاعات توسط اپل ناامیدکننده است. اغلب کاربران باور دارند آیفون در مقایسه با گوشی‌های اندرویدی امنیت و حریم خصوصی بیشتری دارد و البته اپل هم اهمیت حریم خصوصی را به خوبی نشان می‌دهد. اما مطالعات نشان می‌دهد اپل تقریبا داده‌هایی مشابه گوگل را جمع‌آوری می‌کند.

ضعف عمدی حریم خصوصی آیفون در آی مسیج!

یکی از بهترین امکانات و ویژگی های آیمسیج، جدا از رنگ آبی متون، این است که مکالمات شما را به طور کامل رمزگذاری می‌کند؛ یعنی فقط فرستنده و گیرنده می‌توانند محتوای واقعی پیام را ببینند و هیچ‌کس در این بین نمی‌تواند پیام‌ها را ردیابی کند، حتی اپل! با این حال، این مسئله در صورتی صادق است که از طریق آی مسیج و از یک دیوایس اپل به دیوایس اپلی دیگر پیام ارسال کنید.

اگر با یکی از صدها میلیون نفری که گوشی اندرویدی دارند چت کنید، آی مسیج پیام‌ها را به صورت پیامک معمولی و رمزنگاری نشده ارسال می‌کند، یعنی دقیقا همان مدلی که نگرانی‌های امنیتی زیادی را برای کاربران ایجاد می‌کند و یکی از ۱۰ مشکل حریم خصوصی اپل را باعث می‌شود که البته فقط از سمت اپل نیست.

ضعف عمدی حریم خصوصی در iMessage

گوگل، توسعه‌دهنده اندروید، تلاش کرد با اتخاذ استانداردهای جدید برای متون با اپل همکاری و این مشکل را حل کند. اما تا امروز اپل این پیشنهاد همکاری را قبول نکرده است. «تیم کوک» در جواب خبرنگاری که از او درباره این مشکل سوال کرد، با کنایه گفته است:

اگر نگران این موضوع هستید، آیفون بخرید!

اپل می‌تواند برنامه آی مسیج را برای اندروید هم بسازد و عرضه کند، اما نمی‌کند! دلیلش کاملا واضح است؛ رقابت! در شکایتی که اپل را به اقدامات انحصارطلبی متهم می‌کند، ایمیل‌هایی فاش شد که نشان می‌دهد مدیران اجرایی دو کمپانی در حال بحث بر سر تغییر احتمالی این سیاست هستند. در این ایمیل‌ها مشخص شده بخشی از استراتژی آی‌مسیج اپل، به دام انداختن و وابسته کردن کاربران به آیفون و محصولات اپل است.

«کریک فدریگی»، نایب رئیس دپارتمان مهندسی نرم‌افزار اپل معتقد است با انتشار نسخه رسمی iMessage برای اندروید، مانع خرید گوشی‌های اندرویدی کاربران اپل برداشته می‌شود. با اینکه این کار می‌تواند یکی از ۱۰ مشکل حریم خصوصی اپل را رفع کند، اما به نظر می‌رسد اپل نمی‌خواهد تسلیم شود و اندروید را به رقیب جدی‌تری تبدیل کند.

تبلیغات هدفمند در محصولات اپل

احتمالا در حال حاضر با شنیدن نام اپل به اندازه گوگل، فیسبوک یا اینستاگرام به «تبلیغات» فکر نمی‌کنید، اما ممکن است در آینده این‌طور نباشد. بعد از به زانو درآوردن شرکت‌های فناوری بزرگ که از راه تبلیغات کسب درآمد می‌کنند، به نظر می‌رسد اپل هم بی‌سر‌وصدا در حال راه‌اندازی شبکه تبلیغاتی خودش است. اگر دقت کرده باشید، تبلیغات در اپ استور بیشتر شده و می‌خواهد تبلیغات را به اپل تی وی هم و احتمالا اشتراک اپل تی وی پلاس هم بیاورد و شایعاتی به گوش می‌رسد که اپل قصد دارد مهندسان فناوری تبلیغات را از شرکت‌های دیگر استخدام کند.

تبلیغات هدفمند، مانعی برای حریم خصوصی اپل

فکر می‌کنید چه چیزی این تبلیغات را تغذیه می‌کند؟ بله، داده‌های شخصی شما! اپل تا امروز تبلیغات هدفمند زیادی انجام نداده است، اما می‌توانید آن‌ها را در اپ استور ببینید و نشانه‌های زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد تعداد این تبلیغات قرار است بیشتر شود.

یکی از ۱۰ مشکل حریم خصوصی اپل است که مثل شرکت‌های دیگر از نام، محل زندگی، آدرس، سن، جنسیت و سایر اطلاعات شخصی شما برای این تبلیغات استفاده می‌کند. محصولات و خدماتی که در اینترنت جستجو می‌کنید، وبسایت‌هایی که به آن‌ها سر می‌زنید و بسیاری موارد دیگر خوراک اطلاعاتی اپل را تأمین می‌کنند. اپل از این اطلاعات استفاده می‌کند تا شما را مخاطب تبلیغات خاص قرار دهد و به کمپین‌های تبلیغاتی کمک کند.

سیستم تبلیغاتی اپل نسبت به بسیاری از پلتفرم‌های تبلیغاتی شرکت‌های دیگر خصوصی‌تر و امن‌تر است و این اطمینان را به کاربران می‌دهد که اطلاعات شخصی آن‌ها را با شرکت‌ها و اشخاص ثالث به اشتراک نمی‌گذارد. اما یک لحظه هم فکر نکنید اپل قرار نیست این اطلاعات را جمع‌آوری کند!

البته اپل ادعا کرده کاری که انجام می‌دهد «ردیابی» نیست، چرا که فقط داده‌های مربوط به محصولات و دستگاه‌های خودش را جمع‌آوری می‌کند.

دور زدن ابزار های تغییر آی پی

یکی دیگر از ۱۰ مشکل حریم خصوصی اپل که محققان Mysk به آن پی بردند، درباره دور زدن ابزارهای تغییر آی پی توسط اپل است. اگر درباره حریم خصوصی خیلی وسواس دارید، می‌توانید از ابزارهای تغییر آی پی استفاده کنید تا فعالیت خود در وب را پنهان کند. متأسفانه محققان Mysk متوجه شدند این ابزارها در برابر اپل محافظتی ایجاد نمی‌کنند. آزمایشی نشان داده اپل تمام ابزارهای تغییر آی پی را دور می‌زند تا اطلاعاتی را که لازم دارد جمع‌آوری کند.

۱۰ مشکل حریم خصوصی اپل

جمع‌آوری اطلاعات از فرمان‌های صوتی کاربران به Siri

جمع آوری اطلاعات از فرمان های صوتی کاربران به Siri

در سال ۲۰۲۱ و با معرفی iOS 15، در میان انبوهی از تغییرات، کارمندان اپل با خوشحالی و رضایت اعلام کردند بهبودهایی را در سیری اعمال کردند که حریم خصوصی افراد را افزایش می‌دهد. «کیتی اسکینر»، مدیر نرم‌افزاری حریم خصوصی کاربران در اپل درباره این بهبودها گفت:

امروز مفتخر هستیم تا قابلیت تشخیص گفتار روی دستگاه را معرفی کنیم. این قابلیت به این معنی است که صدای شما فقط روی آیفون یا آیپد خودتان پردازش می‌شود. باید این خبر خوب را به کاربرانی بدهیم که بزرگ‌ترین نگرانی حریم خصوصی آن‌ها ضبط صداهای ناخواسته در دستیارهای صوتی است.

چیزی که اپل به آن اشاره نکرد در واقع یکی از ۱۰ مشکل حریم خصوصی اپل است و اگرچه صداهای ضبط شده از گوشی خارج نمی‌شود، اما رونوشت فرمان‌های صوتی خارج می‌شوند! ویدیوهای پر زرق و برق اپل را رها کنید و به حریم خصوصی بپردازید و یاد بگیرید «همیشه و در همه موارد، رونوشت فرمان‌های صوتی شما به سیری برای پردازش اطلاعات و ارسال پاسخ به اپل ارسال می‌شود.»

تیم کوک رئیس شرکت اپل در کنار Animoji

تیم کوک رئیس شرکت اپل در کنار Animoji

نیازی نیست درباره این موضوع نگران باشید؛ دلیلی ندارد فرض کنیم مهندسان اپل تک تک فرمان‌ها یا مکالمات شما با سیری را رصد می‌کنند. اما می‌خواهیم به این نکته اشاره کنیم که اپل آنقدرها هم که به نظر می‌رسد به فکر حریم خصوصی افراد نیست.

کسب داده هایی از موزیک، فیلم و موارد دیگر

یکی از اهداف بزرگ اپل این است که شما را در اکوسیستم خودش اسیر کند و این فقط محدود به محصولات فیزیکی این شرکت نیست؛ برنامه‌ها و اپلیکیشن‌های تولید شده توسط اپل هم همین هدف را دارند.

اگر از اشتراک اپل موزیک استفاده می‌کنید، متأسفانه باید اعلام کنیم یکی دیگر از مواردی است که اپل برای جمع‌آوری اطلاعات از آن استفاده می‌کند و یکی از ۱۰ مشکل حریم خصوصی اپل، استفاده از داده‌های استریم فیلم، موزیک و موارد دیگر برای جمع کردن داده است.

جمع‌آوری اطلاعات از موزیک، فیلم و موارد دیگر

این مسائل بر کسی پوشیده نیست، اما باید بیشتر دقت کنید و از حاشیه امنی که فکر می‌کنید اپل برای شما ایجاد کرده خارج شوید. اگر اپلیکیشن Apple Music را در اپ استور جستجو کنید، متوجه می‌شوید که این شرکت پذیرفته اطلاعات زیادی را درباره عادت‌ها و سلیقه موسیقی افراد جمع‌آوری و از آن‌ها برای تبلیغات استفاده می‌کند. این مورد در برنامه‌های دیگر اپل مثل Books، Apple TV، Stocks و موارد دیگر هم صادق است.

حریم خصوصی یا عمومی؟ مسئله این است!

شاید بعد از خواندن این مقاله اعتمادتان به اپل را از دست داده باشید یا فکر کنید اپل به شما و اطلاعات شخصی‌تان خیانت کرده است. اما حقیقت این است که اپل مثل بسیاری از شرکت‌های دیگر اطلاعات شخصی کاربران را نمی‌فروشد و از آن‌ها کسب درآمد نمی‌کند. با وجود ۱۰ مشکل حریم خصوصی اپل، این شرکت بالاترین سطح امنیت و حریم خصوصی را برای کاربرانش فراهم کرده و وقتی می‌گوید «آیفون یعنی حریم خصوصی» بهتر است باور کنیم هر چیزی که از گوشی ما خارج می‌شود در اپل می‌ماند و با شرکت‌ها یا افراد دیگر به اشتراک گذاشته نمی‌شود.

همچنین شما میتوانید برای کسب اطلاعات بیشتر، صفحات Apple Privacy Policy و Apple Products Privacy را در سایت اپل مشاهده و مطالعه بفرمایید.

اشتراک اپل آرکید

اشتراک اپل آرکید

درباره صبا سعادت جو

فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد آموزش زبان انگلیسی، دانشجوی دکترای مدیریت عالی کسب و کار و عاشق فناوری و هر چیزی که تو این حوزه قرار می‌گیره. طرفدار دو آتیشه برند اپل و عاشق نوشتن درباره محصولات و تولیدات جدید در حوزه تکنولوژی. تولید محتوا و زبان انگلیسی دو تا از علایق زندگیشه و از این کار لذت می‌بره.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

چهار − 1 =