هوش مصنوعی DeepSeek چیست و چرا اهمیت پیدا کرده است؟

هوش مصنوعی DeepSeek یک مدل هوش مصنوعی چینی است که توسط یک شرکت استارتاپ چینی با همین نام منتشر شده است. عرضه هوش مصنوعی دیپ سیک مانند یک زلزله دنیای فناوری و مخصوصا شرکت‌های آمریکایی را تحت تاثیر قرار داد. با عرضه این هوش مصنوعی سهام بسیاری از شرکت‌های فناوری آمریکایی با افت شدیدی مواجه شد. اما هوش مصنوعی DeepSeek چیست و چه فرقی با سایر هوش مصنوعی‌های موجود مانند Chatgpt دارد؟

امروز در وب‌سایت فراسیب قصد داریم تا با هوش مصنوعی Deepseek و قابلیت‌های آن بیشتر آشنا شویم. در ادامه مطلب با ما همراه باشید.

هوش مصنوعی DeepSeek چیست؟

DeepSeek-R1 یک مدل استدلالی هوش مصنوعی است که توسط یک شرکت چینی با نام DeepSeek ساخته شده است. مدل‌های هوش مصنوعی استدلالی در مقایسه با مدل‌های زبان بزرگ (LLM) بسیار توانمندتر هستند چرا که از یک فرآیند زنجیره فکری برای جل مسائل پیچیده استفاده می‌کنند. ازلحاظ قدرت عملکرد می‌توان مدل R1 دیپ سیک را برابر با مدل o1 یا O3-mini دانست.

هوش مصنوعی DeepSeek چیست

در مورد مدل‌های دیگر دیپ سیک نیز قضیه به همین منوال است. به‌عنوان‌مثال، در دیپ سیک یک ربات چت مانند چت جی پی تی وجود دارد. یک مدل متن باز با نام DeepSeek-V3 نیز وجود دارد که عملکردی مشابه با مدل‌های دیگری مثل GPT-4o دارد. در هوش مصنوعی دیپ سیک از یک مدل تبدیل متن به تصویر به نام Janus-Pro-7B استفاده می‌شود که می‌توان عملکرد آن را با DALLE 3 مقایسه نمود.

با توضیحات داده شده حتما متوجه شده‌اید که چرا هوش مصنوعی دیپ سیک تا به این اندازه مورد توجه قرار گرفته شده است. درواقع عملکرد این هوش مصنوعی به‌اندازه‌ای قدرتمند و چشمگیر است که به راحتی می‌توان آن را با هوش مصنوعی قدرتمندی مثل Chatgpt مقایسه نمود.

دلایل توجه به هوش مصنوعی DeepSeek-R1 و DeepSeek-V3 چه بوده است؟

پاسخ کوتاه این سوال یک کلمه است: مسائل ژئوپلیتیکی. ایالات‌متحده صادرات تراشه‌های Nvidia H100 را به چین ممنوع کرده است. دلیل این موضوع این بود که از پیشرفت شرکت‌های چینی در زمینه هوش مصنوعی جلوگیری شود. تراشه H100 همان تراشه‌هایی است که شرکت‌هایی مثل OpenAI یا Meta برای هوش مصنوعی‌های خود از آن استفاده می‌کنند. تا پیش از عرضه دیپ سیک، پیش‌زمینه ذهنی این بود که بدون این تراشه ساخت هوش مصنوعی‌های قدرتمندی مثل Chatgpt امکان‌پذیر نباشد.

دلایل اهمیت دیپ سیک

باوجود تلاش‌هایی که آمریکا برای محدود کردن شرکت‌های فناوری چینی برای دستیابی به دانش هوش مصنوعی انجام داد ولی هوش مصنوعی DeepSeek توانست تا با استفاده از تراشه‌های H800 با مشخصات فنی پایین‌تر، مدل‌هایی به قدرتمندی مدل‌های هوش مصنوعی OpenAI یا گوگل را ایجاد کند. موضوع جایی جالب‌تر شد که دیپ سیک این کار را با هزینه‌های بسیار پایین‌تری انجام داد و همچنین تمام مقالات و مدل‌های تحقیقاتی خود را به‌صورت آزاد منتشر کرد تا همه بتوانند از آن استفاده کنند.

تا به امروز، شرکت OpenAI تنها شرکتی در جهان بود که از مدل‌های استدلالی استفاده می‌کرد. برای دسترسی به مدل o1 کاربر باید یک هزینه سنگین را متحمل می‌شد تا بتواند بدون محدودیت از این هوش مصنوعی استفاده کند. عرضه هوش مصنوعی DeepSeek اما همه‌چیز را تغییر داد. در حال حاضر کاربران می‌توانند به‌صورت رایگان به مدل‌های مشابه دسترسی پیدا کرده و حتی در صورت داشتن دانش فنی مناسب، مدل هوش مصنوعی را دانلود کرده و در کامپیوتر خود اجرا کنند. این موضوع یکی از دلایل وارد شدن شوک به سیلیکون ولی و ریزش سهام بسیاری از شرکت‌های مرتبط با فناوری هوش مصنوعی بود.

ویژگی‌های هوش مصنوعی DeepSeek چیست؟

یکی از ویژگی‌های متمایز دیپ سیک، بهینه‌سازی‌هایی بود که امکان ساخت این مدل هوش مصنوعی را روی تراشه‌های H800 میسر کرد. درواقع، دیپ سیک نمی‌توانست تنها با افزایش توان محاسباتی مسائل را حل کند و به همین دلیل مجبور به استفاده از راه‌های جایگزین شد. برخی از اقدامات قابل توجه DeepSeek در ساخت مدل‌های R1 و V3 را می‌توان در موارد زیر برشمرد:

• توسعه یک مدل ترکیب متخصصان (MOE) که این تکنیک به مدل هوش مصنوعی اجازه می‌داد در زمان استنتاج و حل مسئله، فقط یک زیرمجموعه محدود از آن فعال شده تا بهره‌وری افزایش یابد.
• توسعه روش‌های مختلف برای بهینه‌سازی فرآیند آموزش و کاهش منابع محاسباتی مورد نیاز برای متعادل‌سازی بار پردازشی.
• توسعه تکنیک‌های مختلف برای بهینه‌سازی حل مسائل و روش‌هایی برای کاهش میزان حافظه مورد نیاز برای پنجره‌های زمینه بزرگ 
• استفاده از روش‌های که طی آن مدل‌های کوچک‌تر با استفاده از خروجی مدل‌های بزرگ‌تر آموزش داده می‌شوند.
• آموزش نسخه قبلی R1 به نام R1-Zero که در آن به‌جای استفاده از یادگیری تقویتی بازخوردی انسانی (RLHF) از یادگیری تقویتی مبتنی بر ماشین استفاده شده است.

مجموع این روش‌ها باعث شد تا هوش مصنوعی DeepSeek بتواند به یک مدل قدرتمند تبدیل شود که قادر به رقابت با هوش مصنوعی‌های غول‌های بزرگ فناوری مانند گوگل یا Open AI باشد . جالب است بدانید که برخی از اخبار حاکی از آن است که آموزش مدل V3 دیپ سیک تنها 5576 دلار هزینه در بر داشته است؛ این موضوع در حالی است که مطابق اخبار منتشر شده، آموزش مدل GPT-4 بیشتر از 100 میلیون دلار هزینه در بر داشته است.

البته باید این نکته را مدنظر داشته باشید که وقتی گفته می‌شود برای آموزش مدل V3 تنها 5500 دلار هزینه صرف شده است این موضوع کمی اغراق‌آمیز است چرا که هزینه‌های پرداخت حقوق، جمع‌آوری داده‌ها، تحقیقات و غیره را مدنظر قرار نمی‌دهد و تنها به هزینه‌های مرتبط با GPU توجه می‌شود. بااین‌حال، این موضوع همچنان یک شوک بزرگ برای بازار سهام آمریکا بود؛ چرا که این موضوع را در ذهن ایجاد می‌کرد که واقعا هوش مصنوعی تا چه اندازه به سخت‌افزارهای گران‌قیمت انویدیا، ماکروسافت یا سایر شرکت‌های بزرگ فناوری متکی خواهد بود.

حاشیه‌های هوش مصنوعی دیپ سیک

زمانی که هوش مصنوعی DeepSeek عرضه شد، این برنامه به‌سرعت توانست در صدر پربازدید ترین برنامه‌های اپ استور و پلی استور در سراسر دنیا قرار گیرد. اما همان‌طور که احتمالا حدس زدید این هوش مصنوعی چینی که با شرکت‌های بزرگ آمریکایی در رقابت قرار دارد دچار حاشیه‌هایی نیز شده است. بسیاری از کاربران گزارش داده‌اند که دیپ سیک برخی از مسائل را سانسور می‌کند. به‌عنوان‌مثال اگر در مورد تایوان یا مسلمان‌های اوریغور صحبت کنید بسیاری از اطلاعات توسط این هوش مصنوعی سانسور می‌شود.

هوش مصنوعی دیپ سیک

البته مسائل سانسور شده کاملا به نحوه استفاده شما بستگی دارد. اگر بخواهید از هوش مصنوعی DeepSeek در کارهای روزمره خود استفاده کنید طبیعتا با مسائل سانسور روبه‌رو نخواهید شد. OpenAI نیز شرکت دیپ سیک را متهم کرده است که از خروجی‌های چت جی پی تی برای آموزش هوش مصنوعی خود استفاده کرده است؛ البته این موضوع نمی‌تواند دلیلی برای دوری شما از استفاده از این هوش مصنوعی به شمار رود.

چگونه از دیپ سیک استفاده کنم؟

استفاده از هوش مصنوعی DeepSeek تا زمان نگارش این مقاله رایگان است. شما می‌توانید با مراجعه به deepseek.com، یا دانلود DeepSeek on the App Store و DeepSeek on the Google Play از این هوش مصنوعی استفاده کنید. فرآیند ثبت‌نام در برخی از مواقع با کندی انجام می‌شود و گاهی اوقات نیز ممکن است زمان دادن پاسخ نیز زیاد شود.

سخن پایانی

بازار رقابت در هوش مصنوعی در سال‌های آینده داغ‌تر خواهد شد. کشورهای مختلف نیز در تلاش خواهند بود تا در این رقابت از سایر کشورها پیشی بگیرند. به هر ترتیب باید منتظر ماند و دید که هوش مصنوعی DeepSeek تا چه اندازه می‌تواند در رقابت با سایر هوش مصنوعی‌ها موفق باشد. امیدواریم مطالعه این مطلب برای شما مفید بوده باشد.

سوالات متداول

آیا دیپ سیک از داده‌های کاربران استفاده می‌کند؟

مطابق سیاست‌های اعلام شده توسط دیپ سیک، این هوش مصنوعی داده‌های مختلف کاربران مانند آدرس IP، سابقه چت‌ها و غیره را جمع‌آوری می‌کند. بااین‌حال اطلاعاتی در رابطه بااینکه آیا این اطلاعات به دولت چین داده می‌شود یا خیر منتشر نشده است.

از هوش مصنوعی DeepSeek برای چه کارهایی می تونم استفاده کنم؟

از این هوش مصنوعی می‌توانید برای یادگیری مباحث مختلف و همچنین تحقیقات شخصی استفاده کنید. دیپ سیک یکی از بهترین ابزارها برای شرکت‌هایی است که می‌خواهند داده‌های زیادی را آنالیز کنند.

کدوم از اون یکی بهتره؛ چت جی پی تی یا دیپ سیک؟

نمی‌توان در این زمینه اظهار نظر قطعی کرد چرا که هر دو هوش مصنوعی مزایا و معایب خاص خود را دارند و بستگی به نحوه استفاده شما از آن‌ها دارد.

اشتراک اپل آرکید

منبع محتوا: zapier