یکی از تفریحات و سرگرمیها بسیاری از ما بازی کردن با کامپیوتر، کنسولهای بازی و گوشیهای موبایل است. توسعه فناوری و پیشرفتهتر شدن سختافزارها اجازه داده تا شما بتوانید روی هر دیوایسی که در اختیار دارید گیمهای مختلفی را تجربه کنید. حالا با فراگیر شدن سیستمهای کلاد گیمینگی مانند ایکس باکس گیم پس دیگر نیازی به خرید بازی و دستگاههای خاص برای اجرای بازیها وجود ندارد و حتی با یک تلویزیون هوشمند هم میتوان گیمی گرافیکی و مهیج را تجربه کرد. اما Cloud Gaming چیست و چه معایب و مزایایی دارد؟ نقش و جایگاه سیستم Xbox Game Pass در این میان چیست و چطور میلیونها کاربر به سمت آن جذب شدهاند. ما در این مقاله از فراسیب سری به دنیای مهیج بازیهای کامپیوتری و کلاد گیمینگ زدیم تا ببینیم این سیستم چگونه کار میکند و چطور توانسته تجربه بازی کردن را تغییر دهد.
دیواری از بازی های اشتراک گیم پس التیمیت
کلاد گیمینگ (Cloud Gaming) چیست؟
کلاود گیمینگ بهشکل مختصر و مفید به معنای اجرای بازیهای ویدیویی از طریق سرورهای ابری یا بهاصطلاح کلاد است. در این سیستم جدید، بازیها بهجای اجرای مستقیم روی دستگاه شما روی سختافزارهای قدرتمندی در مراکز داده پردازش میشوند و خروجی صدا و تصویر به صورت آنی (با کمترین تاخیر ممکن) روی دستگاه کاربر استریم یا پخش میشود. در این مدل گیمر تنها به یک دستگاه ساده مثل موبایل، لپتاپ یا حتی تلویزیون هوشمند و البته یک اینترنت پایدار با سرعت دانلود بالا و پینگ پایین نیاز دارد. بهطور کلی تمامی حرکات و دستوراتی که کاربر از طریق دسته بازی یا موس و کیبورد انجام میدهد بهشکل لحظهای از دستگاه به سرور ارسال شده، سرور آن را پردازش کرده وگیمر حرکات شخصیت مورد هدایت را روی نمایشگر مشاهده میکند.
در سالهای اخیر، کلاد گیمینگ (Cloud Gaming) به عنوان یکی از بزرگترین تحولات دنیای بازیهای ویدیویی شناخته شده است. همانطور که اشاره کردیم این فناوری با حذف فرایند خرید سختافزارهای گرانقیمت و فراهمکردن قابلیت اجرای بازیها روی دستگاههای مختلف، توانسته است دسترسی و تجربه بازی را برای میلیونها نفر در سراسر جهان متحول کند.
روند روبه رشد این بازار و استقبال قابلتوجه کاربران موجب شده تا غولهای فناوری مانند مایکروسافت، انویدیا و سونی هر کدام سهم بیشتر از این بازار باشند.
اما پیش از آنکه بهسراغ سیستم ایکس باکس گیم پس برویم و ببینیم که چه نکاتی دارد بد نیست نیم نگاهی به مزایا و محدودیتهای این سیستم داشته باشیم.
ویژگیها و محدودیتهای کلیدی کلاد گیمینگ ایکس باکس گیم پس
سیستم گیمینگ ابری مانند هر سیستم دیگری مزایا و معایبی دارد که موجب میشود همواره موافقان و مخالفانی سرسخت داشته باشد. اما برای آنکه با چندوچون این موضوع بیشتر آشنا شویم بد نیست به برخی از آنها بهشکل تیتروار نگاهی داشته باشیم.
- عدم نیاز به سختافزار گرانقیمت: کاربر نیازی به خرید کنسول یا PC قوی ندارد، بلکه یک دستگاه معمولی با اینترنت کفایت میکند.
- عدم نیاز به دانلود و نصب: اجرای آنی و بدون دغدغه بازیها.
- هزینه کمتر برای تهیه گیمهای جدیدتر: در این سیستم با توجه به کتابخانه گسترده و امکان تجربه عناوین جدید در روزهای آغازین عرضه عملاٌ گیمرها متحمل هزینههای سنگین خرید بازیهای ۶۰-۷۰ دلاری نمیشوند.
- در هر نقطه و هر جا بازی کنید: با این سیستم شما میتوانید در هر جایی که دسترسی به اینترنت دارید بازی محبوب خود را تجربه کنید. در مترو یا هواپیما تفاوتی ندارد شما در هر نقطهای بدون نیاز به کامپیوتر یا کنسول بازی میتوانید انبوهی از گیمها را بازی کنید.
در کنار این ویژگیهای جذاب چالشهایی هم وجود دارد که برخی از آنها عبارتاند از:
کلاد گیمینگ ایکس باکس دقیقاً چیست؟
- وابستگی به اینترنت پرسرعت: تجربه روان مستلزم اتصال سریع و پایدار است. ضعف اینترنت موجب افت کیفیت یا حتی قطع ارتباط میان شما و سرور بازی خواهد شد.
- تاخیر (Latency): ارسال و پردازش دادههای بهخصوص در زمینه بازیهای کامپیوتری پروسهای زمانبر است، که در بازیهای سریع و رقابتی میتواند تأثیر منفی داشته باشد و تجربه اجرای سیستمی میتواند با کلاد گیمینگ بسیار متفاوت باشد.
- کیفیت تصویر و صدا: تغییر در اینترنت و همینطور دستگاههایی که بازیها روی آن استریم میشوند میتواد در تجربه و کیفیت کلی گیمر موثر باشد.
- محدودیت منطقهای و جغرافیایی: بسیاری از سرویسها در کشورهایی مثل ایران به علت تحریم یا ضعف زیرساختهای اینترنت قابلیت اجرا به شکل مطلوب را ندارند و در صورت اجرا نیز کاربر با افت کیفیت و قطعیها مکرر مواجه خواهد شد.
سرویس کلاد گیمینگ ایکس باکس گیم پس چیست؟
Xbox Cloud Gaming که پیشتر با نام Project xCloud شناخته میشد، اولین بار در نوامبر سال 2019 به صورت بتا عرضه و در آذر 1399 همراه با اشتراکی تحت عنوان Xbox Game Pass Ultimate به صورت عمومی راه اندازی شد. این سرویس با هدف تجربه بازی برای همه گیمرها و حذف سختافزارهای اختصاصی به مکملی قدرتمند برای اکوسیستم Xbox شرکت مایکروسافت تبدیل شد.
سرویس کلاد گیمینگ ایکس باکس گیم پس را میتوان یکی از جامعترین و پرطرفدارترین سرویسهای گیم دانست که علاوه بر عرضه مجموعهای از بازیهای AAA یا گیمهایی که با بودجه عظیم ساخته شدهناد، بخش سرورهای ابری آن بهواسطه وجود نام مایکروسافت و سیستمهای پیشرفته مورد استفاده از پایداری و کیفیت مطلوبی در مقایسه با سایر سرویسهای دیگر برخوردار است.
در سال 2025، مایکروسافت پس از تغییر قیمت گیم پس بار دیگر نامگذاری اشتراکهای موجود در سیستم Game Pass را به سه پلن Essential، Premium و Ultimate تغییر داد. علیرغم تغییر در نام و بهای این اشتراکها، سیستم Cloud Gaming در تمامی سه پلن در دسترس است. البته لازم بهذکر است در سطح Ultimate بالاترین سطح کیفیت و امکانات در اختیار کاربران قرار میگیرد.
بد نیست بدانید تعداد کاربرانی که از خدمات گیم پس بهشکل کلی استفاده میکنند تا ژوئیه سال 2025 بیش از 37 میلیون نفر گزارش شده و این میزان همچنان در حال افزایش است.
توضیحات زیر برای آن دسته از کاربرانی که چندان با پلنهای سرویس گیم پس آشنا نیستند، میتواند مفید باشد:
- سرویس Essential: این سرویس که پیشتر با نام Game Pass Core شناخته میشد به کاربران علاوه بر دسترسی به سیستم کلاد گیمینگ، کتابخانهای بیش از ۵۰ بازی را به همراه انجام بازیهای مولتی پلیر و آنلاین را در اختیار کاربران قرار میدهد. در کنار این موارد وجود سیستم تشویقی ِعوارد وجود دارد که به کاربر در ازای بازی کردن مبلغی را به عنوان اعتبار اختصاص میدهد. کاربرانی که بهدنبال هزینه بالا نیستندمیتوانند با پرداخت ماهانه ۹.۹۹ دلار از این سیستم استفاده کنند.
- سرویس Premium: این سرویس علاوه بر تمامی موارد بالا به گیمرها اجازه میدهد به بیش از ۲۰۰ بازی جدید و قدیمی گیم پس دسترسی داشته باشند. نکتهای کوچک ولی مهم در خصوص این سرویس زمان انتظار کمتر برای اجرا و دسترسی به خدمات کلاد و استریم است. هزینه این اشتراک ماهانه ۱۴.۹۹ دلار است.
- سرویس Ultimate: این سرویس کاملترین و البته گرانترین اشتراک گیم پس بوده و شما علاوه بر دسترسی به بازیهای جدید، سیستم Reward جذابتر، آرشیو بیش از ۲۰۰ گیم جدید و قدیمی به سرویسهای دیگر مانند Ubisoft+ و Ea Play نیز دسترسی پیدا کنید.. در ضمن در این اشتراک شما میتوانید از تاخیر کمتر و کیفیت بالاتری برای کلاد گیمینگ گیم بهره ببرید.
گیمهای متنوع در کلاد گیمینگ ایکس باکس
بر اساس تستهای صورت گرفته توسط وبسایت Digital Foundry ظاهراً در سال 2025، کیفیت استریم کلا گیمینگ گیم پس به 1440p ارتقاء یافته است. این بهبود همراه با افزایش فریم ریت و بهینهسازی تاخیر، تجربهای به مراتب روانتر ارائه کرده و فاصله فنی و کیفی این سرویس را با رقبای قدرتمندی مانند GeForce Now تا حد قابلتوجهی کاهش داده است. تستهای دیگر نیز حاکی از تاخیر 80 تا 120 میلیثانیه (بسته به دستگاه و اینترنت) دارد که این مقدار برای انجام بازیهای سینگل پلیر و غیررقابتی مناسب و معقول است.
انویدیا رقیب سرسخت کلاد گیمینگ ایکس باکس گیم پس
در صنعت کلاد گیمینگ علاوه بر مایکروسافت رقیب قدرتمند دیگری وجود دارد که با منابع سختافزاری فراوان عملا گوی سبقت را ربوده و کاربرانی که به دنبال تجریهای بهتر و بالاتر هستند به سراغ آن میروند. سرویس Geforce Now که سابقهای طولانیتر از گیم پس نیز دارد توانسته با ارائه ویژگیهای منحصر به فرد دست بالاتر را در این حوزه داشته باشد. برخی از مهمترین ویژگیهای جی فورس نو عبارتاند از:
- اجرا روی تمامی پلتفرمها بدون محدودیت سختافزاری
- دسترسی به بیش از ۱۸۰۰ گیم مختلف (نیازمند به خرید برخی عناوین)
- امکان استریم کردن بازیها تا رزولوشن 4K
- قیمت کمتر نسبت به گیم پس (بین 9 تا 19 دلار برای اشتراک اولتیمیت)
- پینگ و تاخیر زمانی ۴۰ تا ۸۰ میلی ثانیهای در اجرای بازیها
- پشتیبانی از کتابخانه سرویسهای Steam و Epic Games
- ارائه گیمها با بالاترین کیفیت ممکن بهدلیل استفاده سرورها از سختافزارهای قدرتمند و کارتهای گرافیک 4080 RTX
مزایا و معایب کلاد گیمینگ ایکس باکس گیم پس
برای آنکه ذهنیت بهتر و دید مناسبتری در خصوص انتخاب اشتراک کلاد گیمینگ ایکس Xbox Game Pass داشته باشید بهتر است مزایا و معایب آن را بدانید. برخی از مهمترین آنها عبارتاند از:
- دسترسی نامحدود و انعطافپذیری بالا: با اشتراک Xbox Game Pass (به خصوص Ultimate)، شما میتوانید بازیها را بدون نیاز به سختافزار خاصی روی سختافزارهای مختلف اجرا کنید. فقط کافیست اینترنت مناسب و کنترلر مناسب در اختیار داشته باشید.
- کتابخانه عظیم و بهروزرسانی سریع: مایکروسافت با خرید استودیوهایی مانند Bethesda و Activision، مجموعهای بینظیر از گیمهای انحصاری و AAA ساخته است. عرضه بازیها در روز اول، یکپارچگی با EA Play و Ubisoft+، و قابلیت استریم بازیهای خریداریشده گزینهای است که در اکثر سرویسهای رقیب وجود ندارد.
- کیفیت فنی رو به رشد: با ارتقاء به 1440p و افزایش فریم ریت، تجربه بصری کلاد گیمینگ به اجرای بازی روی کنسول نزدیکتر شده است.
- مزایای ویژه: وجود جوایز (Rewards) توانسته به کاربران انگیزه اقتصادی برای بازی کردن بدهد و در عوض آنها از تخفیفها و مزایای مختلفی بهرهمند شوند.
- یکپارچگی با اکوسیستم Xbox: با این سیستم شما عملا روی هر دستگاهی میتوانید اچیومنتها، چت و سیو بازیها را بهشکل Sync شده داشته باشید و محدودیتی در این زمینه وجود ندارد.
اما از معایب گیم پس نیز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- نیاز به اینترنت پرسرعت و پایدار: با اینکه با سرعت اینترنت 10Mbps هم میتوان تجربه خوبی از استریم بازیها داشت، اما به دلیل ساختار فعلی وجود تاخیر، افت کیفیت و قطع ارتباط امری اجتنابناپذیر است. در کنار این موارد محدودیت جغرافیایی هم وجود دارد و در ایران به علت تحریم و نبود سرورهای نزدیک عملاً این تجربه چندان پایدار و جذاب نیست.
- محدودیت برخی امکانات: پشتیبانی نکردن از ماوس و کیبورد در اکثر بازیها، نداشتن امکان اجرای آفلاین، و نبود برخی عناوین به دلیل توافقات ناشران از جمله ایرادات و معایب کلاد گیمینگ ایکس باکس گیم پس است.
- بعضی مشکلات UX: تجربه برخی کاربران نشان میدهد هنوز روی برخی دستگاهها بهخصوص گوشی و تبلتهای اندرویدی مشکلاتی مانند قطع اتصال کنترلر یا شناسایی نکردن وجود دارد که موجب تاثیر مستقیم بر کیفیت کاربران در هنگام استفاده از این سیستم شود.
جمعبندی
آمار روبهرشد کاربران، پیشرفتهای فنی و مزایای متنوع موجب شده تا سرویس Xbox Cloud Gaming در حال حاضر جزو بهترین گزینه برای گیمرهای عادی و نیمه حرفهای باشد. این سرویس مجموعه وسیعی از بازیهای روز اول، امکان استریم عناوین خریداریشده، کیفیت تصویری بالا، وجود سیستمهای تشویقی Rewards دارد که آن را از سایر سرویسهای ابری مجزا میکند. در سوی دیگر ماجرا سرویسهایی مثل GeForce Now برای گیمرهای حرفهایتر وجود دارد که علاوه بر ارائه بازیها با کیفیتی در حد 4K و تاخیر اندک ۴۰ تا ۸۰ میلیثانیهای عملا گزینهای حرفهایتر از کلاد گیمینگ ایکس باکس گیم پس محسوب میشود.
با اینکه کلود گیمینگ در برخی کشورها از جمله ایران هنوز در مراحل اولیه بوده و با توجه به محدودیتها نتوانسته به بلوغ کافی برسد، اما در سطح جهان این قابلیت با شتابی بینظیر در حال توسعه است و انتظار میرود طی سالهای آتی سهم بیشتری از بازار بازی را به خود اختصاص دهد. با این حال، موفقیت نهایی این فناوری بستگی به حل چالشهای فنی و اقتصادی و ایجاد استانداردهای جدید برای صنعت گیم دارد.
منبع محتوا: asurion.com